THÔNG TIN SÁCH – Dụng Tâm Đánh Ý Tượng Kỳ Tâm Lý Binh Pháp
Tiếng Trung: 象棋心法之攻心为上
Tác giả: Hoàng Thiếu Long
Biên dịch: Vương Lãng
Số trang: 172
Năm xuất bản: 2024
Được sự ủy quyền của dịch giả Vương Lãng, Tiểu tử hân hạnh được làm cầu nối để chia sẻ cuốn sách hay tới tất cả mọi người.
LỜI NÓI ĐẦU
Trong những cuộc thi đấu cờ Tướng, chúng tôi nhận thấy tâm trạng của các kỳ thủ thường trải qua nhiều căng thẳng. Nhiều khi, những quyết định sai lầm xảy ra không phải do trình độ kỹ thuật mà chủ yếu xuất phát từ trạng thái tâm lý của họ.
Khi đưa ra chiến lược, điều mà các kỳ thủ ưu tiên cân nhắc chính là quy luật biến hóa của ván cờ. Tuy nhiên, như vậy vẫn chưa đủ, vì quân cờ luôn nằm trong tay kỳ thủ và tâm lý của họ đóng vai trò then chốt trong mỗi quyết định. Xét một cách toàn diện, thi đấu cờ Tướng là cuộc chiến giữa nghệ thuật chơi cờ và năng lực tâm lý của cả hai bên. Đặc biệt, trong những trường hợp trình độ của hai kỳ thủ tương đương, nhân tố tâm lý thường trở thành yếu tố quyết định. Các nhà khoa học thể thao đã chỉ ra rằng, trong thành công của vận động viên, 70% đến từ kỹ thuật, trong khi 30% còn lại phụ thuộc vào tâm lý, đây là một luận điểm rất đáng để chúng ta tham khảo trong các cuộc thi đấu cờ Tướng.
Cờ Tướng đã phát triển vượt bậc cho đến ngày nay, đi kèm với sự nâng cao trình độ thi đấu, chúng ta đang chứng kiến sự chuyển mình về lý thuyết và tính khoa học trong bộ môn này. Sự giao thoa giữa lý thuyết và thực tiễn đã tạo ra một xu hướng mạnh mẽ, đặc biệt là sự kết hợp giữa cờ Tướng và tâm lý học thể thao, hình thành nên một lĩnh vực mới mẻ mang tên tâm lý học cờ Tướng. Đây là một ngành học đang trên đà phát triển, với nhiều tiềm năng rộng lớn. Tuy nhiên, trong vô số sách viết về cờ Tướng, nội dung về lĩnh vực tâm lý vẫn còn rất hạn chế. Cuốn sách này xin mạo muội đưa ra một số quan điểm sơ lược để cùng bạn đọc thảo luận và hy vọng nhận được sự chỉ giáo quý báu.
Tâm lý học cờ Tướng là nền tảng lý luận cho những cuộc chiến tâm lý trong bộ môn này. Tuy nhiên, sự hiểu biết của chúng tôi về việc áp dụng tâm lý học vào thực tiễn vẫn còn khá non nớt và chưa được hệ thống hóa, chúng tôi vẫn đang trong quá trình khám phá. “Dụng tâm đánh ý – Tượng kỳ tâm lý binh pháp” như một nỗ lực “ném đá dò đường,” nhằm giới thiệu đến những độc giả yêu thích cờ Tướng một số kiến thức về tâm lý học trong bộ môn này, để mọi người cùng tham khảo và chia sẻ.
TÁC GIẢ
LỜI NGƯỜI DỊCH
Gửi đến các kỳ hữu thân mến,
Đã bao giờ các bạn tự hỏi, trong mỗi ván cờ mà mình tham gia, điều gì thực sự ảnh hưởng đến kết quả hơn cả kỹ thuật hay chiến lược? Có lẽ không ít lần, chúng ta ngồi bên bàn cờ, dù đã chuẩn bị kỹ lưỡng về chiến thuật và các nước đi, nhưng rồi bỗng nhiên bị lạc lối giữa những lựa chọn. Chúng ta đã rèn luyện bao nhiêu thế cờ, nhưng liệu bạn đã từng có khoảnh khắc ngừng lại, nhìn sâu vào nội tâm, và hỏi rằng phong cách chơi của mình là gì hay chưa? Mình có đang làm chủ được cảm xúc và ý đồ của mình trước đối thủ hay chưa?
Quyển sách “Dụng Tâm Đánh Ý – Tượng Kỳ Tâm Lý Binh Pháp” của Hoàng Thiếu Long – một kỳ thủ kỳ cựu và nhà sư phạm cờ tướng uy tín của Trung Quốc – chính là cầu nối đưa chúng ta vào thế giới tâm lý cờ tướng sâu sắc và đầy thú vị ấy. Trong thế giới của cờ, kỹ thuật hay chiến thuật chỉ là những phần bề nổi, nhưng để đạt được một cảnh giới cao hơn, người chơi cần phải đi sâu vào tâm lý, nắm bắt tâm trạng của đối phương và trên hết, làm chủ tâm trí của chính mình.
Tôi, Vương Lãng, một người say mê với môn nghệ thuật này, đã thực hiện việc dịch sách với một niềm hy vọng chân thành rằng tác phẩm này sẽ giúp ích cho những ai đang tìm kiếm chiều sâu thực sự trong mỗi nước cờ của mình. Bản thân tôi cũng là một kỳ hữu, cũng từng trăn trở và mải miết tìm kiếm một lối đi riêng, một phong cách riêng cho mình trên bàn cờ. Chính điều đó đã thôi thúc tôi dịch tác phẩm này, để chia sẻ cùng các bạn những bài học quý giá mà tác giả đã gói gọn trong từng trang sách.
Trong “Dụng Tâm Đánh Ý”, chúng ta sẽ thấy tác giả nhấn mạnh sự quan trọng của việc định hình phong cách chơi cờ – để kỳ hữu không còn phải loay hoay giữa các phong cách khác nhau, mà thay vào đó, tự tìm được một con đường riêng. Có phong cách sẽ giúp chúng ta biết đâu là giai đoạn mình cần khai thác trong ván cờ, nên tập trung chiến lược ở đâu và khi nào, đặc biệt là trong các giai đoạn then chốt. Đây cũng là quyển sách giúp người đọc nhận ra rằng, cờ tướng không chỉ là cuộc đấu trí, mà còn là cuộc đấu tâm lý, nơi mà mỗi nước cờ không chỉ phản ánh chiến thuật mà còn là những thông điệp sâu kín về bản ngã.
Tất cả những điều đó đòi hỏi sự bình tâm, sự kiên nhẫn, và một tâm trí vững vàng – và đây cũng là cốt lõi của nghệ thuật tâm lý trong cờ tướng mà tác giả muốn truyền tải đến chúng ta. Là người dịch, tôi rất mong rằng quyển sách này sẽ trở thành người bạn đồng hành cho các kỳ hữu trên hành trình phát triển kỹ năng và chiều sâu tâm lý trong cờ tướng. Những trang sách không chỉ đơn thuần hướng dẫn các kỹ thuật hay chiến lược chơi cờ, mà còn khơi mở con đường mới, nơi chúng ta sẽ dần học cách làm chủ bản thân và khai thác triệt để tâm lý đối thủ.
Tuy nhiên, với vốn hiểu biết và kinh nghiệm còn hạn chế, tôi tin rằng bản dịch vẫn có những chỗ còn sai sót. Rất mong nhận được sự lượng thứ và đóng góp chân thành từ các kỳ hữu để bản dịch này trở nên hoàn thiện hơn, giúp quyển sách quý báu này thật sự có thể tỏa sáng trong lòng người đọc Việt Nam.
Tôi chân thành cảm ơn những ai sẽ cầm trên tay quyển sách này và cùng tôi chia sẻ niềm đam mê khám phá tâm lý cờ tướng. Hy vọng rằng mỗi kỳ hữu sẽ tìm thấy trong từng trang sách này những góc nhìn mới, những bài học quý báu và cả những phút giây chiêm nghiệm sâu sắc về môn nghệ thuật mà tất cả chúng ta đều yêu mến.
DỊCH GIẢ
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1. ĐẤU TRANH TÂM LÝ TRONG CỜ TƯỚNG
CHƯƠNG 2.NGUYÊN TẮC CỦA TÂM LÝ CHIẾN
CHƯƠNG 3. TÂM PHÁP TRONG CỜ TƯỚNG
Phần 1: Chiến thuật tâm lý
Một ván cờ, xét về mặt hình thức, là cuộc chiến giữa quân Đỏ và quân Đen. Thế nhưng, thực chất, đây là sự đối đầu giữa các kỳ thủ cầm quân Đỏ và kỳ thủ cầm quân Đen, bao gồm cả cuộc đấu trí về trình độ kỹ nghệ lẫn phẩm chất tâm lý. Trong các trận đấu cờ Tướng, mặc dù trình độ kỳ nghệ vẫn là yếu tố quyết định, nhưng sự thể hiện của kỳ thủ trong thực chiến lại thường bị ảnh hưởng mạnh mẽ bởi trạng thái tâm lý của họ. Có những kỳ thủ nổi tiếng, trong những khoảnh khắc tâm trạng không tốt, đã phải chứng kiến phong độ của mình giảm sút nghiêm trọng. Ngược lại, một số kỳ thủ trẻ tuổi, nhờ tinh thần phấn chấn, có thể tỏa sáng vượt bậc. Những điều này đều là những hiện tượng phổ biến trong các trận đấu cờ Tướng và không hề hiếm gặp.
Chính vì lý do đó, yếu tố tâm lý không thể bị xem nhẹ, và việc áp dụng chiến thuật tâm lý trong cờ Tướng trở nên đặc biệt quan trọng. Đặc cấp đại sư Hồ Vinh Hoa, người đã thiết lập kỷ lục chưa từng có trong lịch sử cờ Tướng Trung Quốc với “mười lần vô địch liên tiếp,” không chỉ nổi bật nhờ kỳ nghệ xuất sắc mà còn vì khả năng vận dụng chiến thuật tâm lý một cách tài tình. Thập niên 1970 đánh dấu một giai đoạn quan trọng, khi Hồ Vinh Hoa sử dụng chiến thuật tâm lý để đạt được những thành tích đáng nể. Ông đã nghiên cứu kỹ lưỡng phong cách kỳ nghệ, sở trường chiến thuật và điểm yếu tâm lý của các đối thủ như Dương Quan Lân và Vương Gia Lương, từ đó chuẩn bị chu đáo cho các trận tranh chức vô địch.
Bằng cách kết hợp lý thuyết chiến thuật trong “Tôn Tử binh pháp” với kinh nghiệm thi đấu của mình, ông đã hình thành nên một loạt các chiến lược tâm lý. Tùy theo điểm số trong trận đấu, trạng thái tâm lý của đối thủ và tình hình cụ thể trên bàn cờ, ông sử dụng các nước đi để tạo ra thế cờ, từ đó điều khiển quân cờ linh hoạt nhằm né tránh những mũi nhọn của đối phương, đồng thời đánh vào những điểm yếu tâm lý của họ. Hồ Vinh Hoa nắm rõ từng chi tiết về phong cách kỳ nghệ, cũng như ưu và nhược điểm kỹ thuật của các kỳ thủ nổi tiếng trong nước. Ông tìm cách khai thác những điểm yếu này để tấn công. Đối với những người khai cuộc thuần thục, ông sẽ phá vỡ thông lệ bằng cách sử dụng những nước đi khác thường, nhằm làm rối loạn đội hình đối phương, rồi sau đó “thừa nước đục thả câu”. Đối với những kỳ thủ yếu ở giai đoạn tàn cuộc, ông áp dụng đạo lý thái cực, lấy tĩnh chế động, kiên nhẫn chờ đợi thời cơ. Còn với những đối thủ có phong cách cẩn trọng, ông sẽ mở màn trận đấu bằng những nước Pháo tấn công liên tiếp, khiến họ rơi vào tình thế khó khăn.
Tóm lại, thành công của Hồ Vinh Hoa trong việc vận dụng chiến thuật tâm lý chính là một trong những yếu tố khiến ông trở thành nhân vật huyền thoại trong giới cờ, một điều rất đáng để chúng ta nghiên cứu và tổng kết.
Ví dụ, trong vòng cuối cùng của giải đấu Tịnh An Bội, Hồ Vinh Hoa, Triệu Quốc Vinh và Lý Lai Quần đều có hy vọng để chiếm lấy ngôi vương.
Khi đối đầu với Lý Lai Quần, hai kỳ thủ đã phải thi đấu để phân định bằng hai ván, trong đó ván đầu tiên Lý Lai Quần đã giành chiến thắng. Điều này khiến cho tình hình cạnh tranh của Hồ Vinh Hoa trở nên rất nghiêm trọng.
Trong ván thứ hai, Hồ Vinh Hoa đi trước và buộc phải thắng mới có thể giành được ngôi vô địch, đây thực sự là điều rất khó khăn đối với các giải đấu cấp bậc đặc cấp đại sư. Vậy phải làm gì để vượt qua thử thách này? Nhắm vào đặc điểm trẻ trung, vững vàng và lối chơi hơi chậm của Lý Lai Quần, Hồ Vinh Hoa quyết định triển khai một cạm bẫy bố cục. Ông sẽ ra quân một cách nhanh chóng, tận dụng tốc độ để đánh bại sự chậm chạp của đối thủ. Các nước đi trong thực chiến diễn ra như sau:
Vui lòng quay ngang điện thoại để xem thêm bình chú
Xét từ góc độ tâm lý chiến thuật, ván cờ này có các đặc điểm sau:
(1) Lợi dụng tâm lý nóng vội của Lý Lai Quần, tạo ra giả tượng để dẫn dụ. Ở nước đi thứ 14, khi tiến Xe bắt Mã, Lý Lai Quần chỉ chú ý đến kế hoạch tấn công của mình, bỏ qua các biến số từ phía đối phương, khiến cho chiến lược ổn định trong khai cuộc chuyển thành chiến lược phản công ở trung cuộc, cuối cùng bị phản đòn.
(2) Tốc độ đi cờ của Lý Lai Quần tương đối chậm hơn so với Hồ Vinh Hoa. Đây là một điểm yếu trong khả năng phản ứng, tốc độ đi cờ chậm cho thấy sự cẩn trọng hoặc thiếu quyết đoán, và khi chuyển sang nhịp độ nhanh hơn, sẽ dễ xảy ra sai lầm do phán đoán không chính xác. Hồ Vinh Hoa chỉ mất 8 phút cho toàn bộ ván cờ, cho thấy tốc độ đi cờ của anh rất nhanh, từ đó làm cho Lý Lai Quần bị cuốn theo, cũng phải đi cờ nhanh hơn, khiến anh rơi vào bẫy.
(3) Hồ Vinh Hoa đã phát huy lợi thế trí nhớ tuyệt vời. Cái bẫy bố cục này đã được ghi lại trong các ván cờ 27 năm trước, khi Hồ Vinh Hoa mới 16 tuổi, bây giờ vẫn nhớ toàn bộ các nước đi và sử dụng thành thạo; trong khi 27 năm trước trận đấu, Lý Lai Quần chỉ mới 2 tuổi, không biết về điều này.
Tóm lại, yêu cầu của tâm lý chiến thuật là phát huy ưu thế của mình, nhắm vào những đặc điểm tâm lý của đối phương, tránh điểm mạnh và tấn công điểm yếu, từ đó giành chiến thắng.
PHIÊN BẢN XEM ONLINE
MUA SÁCH GỐC Ở ĐÂU?
Nếu thực sự thích cuốn sách này, bạn hãy mua sách giấy hoặc PDF để ủng hộ dịch giả nhé!
- Sách giấy: 300K, tặng kèm sách Thao Lược Trí Thắng
- PDF xem online: 170K
- Tặng kèm CBL
Link đặt mua: Tượng Kỳ Tâm Lý Binh Pháp
ĐƯỢC SỰ ỦY QUYỀN CỦA DỊCH GIẢ VƯƠNG LÃNG
Xem danh sách toàn bộ các tài liệu mà Tiểu tử thích cờ đã chia sẻ tại đây
