THÔNG TIN SÁCH – Tượng Kỳ Trung Cuộc Chiến Lý
Tiếng Trung: 象棋中局战理
Tác giả: Hoàng Thiếu Long
Biên dịch: Quốc Minh
Số trang: 322
Năm xuất bản: 2024
Được sự ủy quyền của dịch giả Quốc Minh, Tiểu tử hân hạnh được làm cầu nối để chia sẻ cuốn sách hay tới tất cả mọi người.
LỜI TỰA
Chúc mừng hội xuất bản Quản lý kinh tế chuẩn bị liên tiếp xuất bản bộ sách “Hoàng Thiếu Long kinh điển tàng thư”, đây là tin vui của làng cờ, tất sẽ nhận được sự hoan nghênh của đông đảo người mê cờ, đặc biệt là trong hoàn cảnh số lượng kỳ phổ ít, chất lượng còn cần phải được nâng cao thì càng đáng quý biết mấy!
Hoàng Thiếu Long là giáo sư Đại học Nam Khai, cả đời cống hiến cho hoạt động kỳ nghệ – tượng kỳ đại sư thế hệ trước, nhà nghiên cứu, kỳ thủ, huấn luyện viên cờ tướng, tác giả kỳ phổ, đặc biệt có cống hiến to lớn về mặt lý luận, nhiều lần giành được giải thưởng cao nhất về sách cờ tướng toàn quốc. Các tác phẩm của ông ấy có những đặc điểm nổi bật sau đây:
Một, nội dung rộng. Bao gồm khai cuộc chiến lý, trung cuộc sách lược, tàn cuộc định thức, đối cuộc bình chú, tâm lý kỳ thủ, đối sách cờ tướng, cờ tướng trên máy tính, thảo luận lịch sử cờ tướng, giáo dục cờ tướng, dịch lý nhân sinh…nhiều phương diện có liên quan đến văn hóa cờ tướng đều có đề cập.
Hai, giàu tính lý luận. Không phải là cờ luận cờ mà là nắm bắt mấu chốt thắng bại, phân tích tiền căn hậu quả của thay đổi đường cờ. Đặc biệt là đề xuất khai cuộc mang tính sáng tạo, định nghĩa trung cuộc, nguyên tắc chiến lược, phương châm chiến thuật và phương pháp giảm thiểu thông tin ý đồ bố cuộc, thực hành thống kê bố cuộc v.v…
Ba, độc lập không giống ai. Thoát khỏi mô thức của sách cờ truyền thống, dùng toán học hiện đại “đối sách luận” để phân tích cờ tướng, giúp tư duy lộn xộn của giới cờ được chỉnh lý một cách khoa học, đưa người ta đến một thế giới khoa học mới tinh, đặt nền móng lý luận để phát triển cờ tướng trên máy tính.
Bốn, nội dung sâu sắc, lời lẽ dễ hiểu. Đối với hệ thông chiến thuật bố cuộc phong phú đa dạng, nắm bắt được yếu lĩnh phát triển, dùng đối cuộc thực chiến kinh điển làm đầu mối, vạch ra ngọn nguồn của diễn biến lịch sử bố cuộc, giúp độc giả vừa đọc đã hiểu, nắm bắt được quy luật mâu thuẫn phát triển bố cuộc.
Năm, giáo dục qua cờ. Nhấn mạnh tác dụng giáo dục của cờ tướng với con người, khai mở trí tuệ, nâng cao tố chất. Nắm vững kỳ lý giúp ích cho việc nhận thức thế giới, phản tĩnh nội tâm, dùng tư duy biện chứng của cờ tướng, tư duy sáng tạo và tư duy đối sách để phân tích xử lý các vấn đề trong cuộc sống. Cờ tướng là người thầy dạy chúng ta đến suốt đời.
Sáu, nói rõ linh hồn của cờ. Chỉ ra khởi nguyên cờ tướng có mối liên hệ mật thiết với văn hóa kinh dịch, nghiên cứu cuộc cờ có thể phỏng theo văn hóa thế giới, đạo cờ tương thông với đạo trời. Lý tưởng mà cờ tướng theo đuổi là nhân đạo, kỳ đạo, thiên đạo 3 cái tương thông. Dùng kỳ lý để thông hiểu đời người là linh hồn của cờ tướng, có thể giúp bạn đạt được thành công về sự nghiệp và cuộc sống.
Tóm lại, các tác phẩm của Hoàng đại sư thứ tự rõ ràng, phổ thông dễ hiểu, nêu ra đầy đủ các cuộc cờ của các tượng kỳ đại sư đương đại, có tính thực dụng cao, lại thể hiện tính lý luận, tính hệ thống, giúp cho đông đảo người yêu cờ dễ dàng thưởng thức.
ĐCĐS LỮ KHÂM
LỜI NGƯỜI DỊCH
Khác với khai cuộc là giai đoạn hai bên dàn trận bố trí binh lực thăm dò thực lực lẫn nhau, nó tinh tế và ẩn ý đồ chiến lược đằng sau những nước đi đầu tiên, cũng là khúc dạo đầu cho giai đoạn trung cuộc tranh đoạt quyết liệt. Trung cuộc là cao trào của cuộc chiến, là phần hấp dẫn nhất của cuộc cờ, ở đó thể hiện năng lực xử lý hình cờ cũng như tư duy sáng tạo đột phá của kỳ thủ, các sở trường và sở đoản của kỳ thủ đều phơi bày ra gần hết. Mỗi bước đi ở trung cuộc đều quan hệ đến toàn cuộc nên chỉ cần một sai lầm nhỏ mà bị đối thủ khai thác thì gần như không còn cơ hội sửa sai: “Một bước sa chân ngàn thu hận – Ngoảnh đầu nhìn lại đã trăm năm”. Vì vậy học trung cuộc chưa bao giờ là điều dễ dàng. Khi bạn theo dõi hoặc xem lại biên bản các ván đấu của các đại sư cờ tướng hàng đầu, nhìn thấy họ đi những nước cờ xuất sắc, những chiêu thức biến hóa xảo diệu khiến đối thủ không sao ngờ được mà rơi vào thế kém. Thế là chúng ta mô phỏng bắt chước theo các chiêu thức đó rồi áp dụng vào hình thế tương tự khi đánh cờ thực chiến. Nhưng giai đoạn bắt chước này chỉ mới là khởi đầu sơ cấp, vì chỉ biết bắt chước chiêu số và chiến thuật thì không thể nào vận dụng linh hoạt trong thực chiến, gặp hình cờ tương tự vẫn thất bại cay đắng trở về. Vậy chúng ta đã bỏ sót điều gì? Thực ra theo dõi các ván đấu trung cuộc hay của các danh thủ cũng là điều vô cùng bổ ích trên con đường thăng tiến kỳ nghệ, nhưng mấu chốt ở chỗ chúng ta chỉ mô phỏng chiêu số chứ không biết rõ thực chất tại sao danh thủ lại xử lý như vậy! Cho nên bước nâng cấp là chúng ta cố gắng đặt mình vào trận chiến, đứng về phía góc độ các đại sư đang đánh thực chiến mà phân tích hình thế, đặt mình vào dòng suy nghĩ đó để đưa ra các phương án giải quyết. Sự chênh lệch các phương án giải quyết giữa chúng ta và đại sư thể hiện khoảng cách trình độ, cố gắng thực hành nhiều lần và thường xuyên, chúng ta sẽ vỡ ra nhiều điều và tiếp cận ngày càng gần với tầm tuy duy của các đại sư hàng đầu. Nhưng cách góp nhặt này khó khái quát lại được một cách hệ thống và cần phải kiên trì theo đuổi trong thời gian dài. Vậy có cách nào học tập trung cuộc một cách bài bản có hệ thống hay không? Có, đó là cách học lý luận tác chiến trung cuộc, gọi tắt là trung cuộc chiến lý.
Quyển sách “Tượng kỳ trung cuộc chiến lý” của đại sư Hoàng Thiếu Long – một trong nhưng nhà nghiên cứu lý luận cờ tướng hàng đầu Trung Quốc sẽ giúp bạn định hình cách đánh giá hình thế trung cuộc (gọi tắt là thẩm cuộc), từ đó dẫn dắt bạn đưa ra các quyết sách chiến lược và vận dụng các chiến thuật cụ thể. Ở mỗi phần tác giả đều diễn giải cô đọng, đơn giản, dễ hiểu nhất thông qua các cuộc cờ ví dụ thực chiến, đặc biệt là những nước đi mấu chốt, quyết định thành bại nhưng lại đa biến phức tạp. Cho nên quyển kỳ thư này sẽ phần nào giúp độc giả nắm bắt tâm pháp cốt lõi nhất một cách khái quát khoa học, từ đó có phương hướng rõ ràng trong việc tu dưỡng rèn luyện nâng cao năng lực xử lý trung cuộc trong thực chiến! Tất nhiên việc xử lý các nước cờ ở giai đoạn trung cuộc ra sao còn chịu ảnh hưởng bởi dấu ấn tác phong cá nhân, có kỳ thủ thiên về phương án xử lý chắc chắn trầm ổn, có kỳ thủ khác lại thích đưa cuộc cờ đến cảnh hỗn loạn để phát huy sở trường công sát trong loạn chiến rối ren. Nhưng suy cho cùng dù là chọn phát triển theo hướng nào thì cũng phải xử lý tốt mối quan hệ giữa cuộc cờ khách quan và tư duy chủ quan.
Trong quá trình nghiên cứu và dịch thuật mặc dù đã rất cố gắng nhưng vẫn rất khó tránh khỏi một số sai sót, rất mong nhận được sự góp ý của các kỳ hữu và anh em yêu cờ gần xa để quyển sách ngày càng hoàn thiện hơn!
QUỐC MINH
GIỚI THIỆU
Tổng kết sau khi chúng ta đánh cờ cho thấy mấu chốt của thắng bại thường nằm ở phần trung cuộc. Trung cuộc thiên biến vạn hóa, khó lòng nắm bắt quy luật. Làm thế nào để nâng cao sức cờ trung cuộc là một vấn đề còn cần phải nghiên cứu thảo luận.
Hiện tại, khai cuộc phát triển mạnh mẽ, đã tạo thành một hệ thống lớn; tàn cuộc thực dụng phân môn chia loại, có quy luật thắng hòa chắc chắn; cờ thế đặc sắc thâm ảo, có sức hấp dẫn; bình chú đối cuộc trình bày chiến lược chiến thuật toàn bàn, kịp thời triển khai đến đọc giả. Nghiên cứu trung cuộc những năm gần đây cũng có phát triển nhất định nhưng vẫn còn mỏng yếu so với khai cuộc và tàn cuộc, hơn nữa phần nhiều là vụn vặt, thiếu tính hệ thống.
Quyển sách này trình bày và phân tích lý luận tác chiến trung cuộc. Nâng cao công lực trung cuộc chủ yếu công phu ở phương diện thẩm cuộc, tính toán, quyết sách. Thẩm cuộc phải phân tích so sánh quân lực, lộ quân thông thoáng, phối trí quân lực, mắt xích mỏng yếu, uy hiếp tróc sát và nắm bắt nhân tố bản chất, làm được biết người biết ta, trăm trận trăm thắng. Tính toán phải suy tính mỗi biến hóa của bàn cờ, xem kết quả ai ưu ai kém. Quyết sách phải công thủ vẹn toàn, nước tiên quan trọng hơn quân số, tùy cơ ứng biến, điều chỉnh tùy theo đối tượng, nắm chắc bảy phần, quyết đoán kịp thời. Những điều này đều không tách khỏi phân tích đối cuộc thực chiến và luyện tập thực chiến. Quyển sách này chia quyết sách thành 3 hình thức cơ bản là mưu đoạt quân, giành thế và công sát giới thiệu đến độc giả, giúp độc giả nhận thức hoàn chỉnh chiến lược chiến thuật và nguyên lý trung cuộc.
QUỐC MINH
MỤC LỤC
CHƯƠNG 1: KHÁI LUẬN TRUNG CUỘC
CHƯƠNG 2: THẨM CUỘC
CHƯƠNG 3: QUYẾT SÁCH CHIẾN LƯỢC
CHƯƠNG 4: NGUYÊN TẮC CHIẾN THUẬT
CHƯƠNG 5: THỦ ĐOẠN CHIẾN THUẬT MƯU ĐOẠT QUÂN
CHƯƠNG 6: THỦ ĐOẠN CHIẾN THUẬT GIÀNH THẾ
CHƯƠNG 7: THỦ ĐOẠN CHIẾN THUẬT CÔNG SÁT
CHƯƠNG 8: SÁT CỤC THỰC CHIẾN
CHƯƠNG 1: KHÁI LUẬN TRUNG CUỘC
Tiết 1: Phân định trung cuộc
Làm thế nào vạch rõ ranh giới trung cuộc? Nếu nói trung cuộc là giai đoạn trung gian của ván cờ thì khó tránh quá chung chung. Bắt đầu của trung cuộc là kết thúc của khai cuộc, kết thúc của trung cuộc là bắt đầu của tàn cuộc. Cho nên ranh giới của trung cuộc phải định hình từ khai cuộc và tàn cuộc.
Nhiệm vụ của khai cuộc là động viên quân lực bố trí trận hình. Khi nhiệm vụ này hoàn thành cũng là lúc kết thúc khai cuộc, trong đó đặc trưng chủ yếu là:
- Xuất động quân mạnh, cũng có thể di chuyển quân yếu
- Quân lực hài hòa hợp thành hình trận cố định, bước đầu lộ ra ý đồ chiến thuật.
- Quân lực hai bên bước đầu tiếp xúc, mở màn cuộc chiến.
Từ số nước đi mà nói, 6 quân mạnh bắt đầu khởi động, tối thiểu 6 nước cờ, các binh chủng chủ lực đi 1 2 nước, thêm thúc lên 1 2 Chốt, tổng cộng khoảng 10 nước cờ. Thông thường từ 8 đến 12 nước thì hai bên đã dàn trận xong, thế là quá độ đến giai đoạn trung cuộc.
Nhiệm vụ của trung cuộc là triển khai chiến đấu, đối kháng toàn diện, chia ra ưu kém. Mà khi trung cuộc kết thúc bước vào tàn cuộc, cục diện đặc trưng là:
- Quân mạnh mỗi bên còn lại không quá 2 và còn một vài quân yếu.
- Có thể cơ bản phán đoán xu thế thắng hòa của cục diện.
Từ đó hoạch định kết thúc trung cuộc. Sau đây lấy 1 ván cờ ví dụ để nói rõ những điều này.
Cuộc 1, Trương Giang thắng Hoàng Thế Thanh, đánh đến hình thế của hồi thứ 10. Hình 1, bên Trắng Song Xe Song Mã Pháo đều đã xuất động, cấu thành hình trận Trung Pháo song hoành Xe thất lộ Mã xông trung Binh, Chốt giữa đã qua sông cấp công. Bên Đen cũng đã xuất động Song Xe Song Mã Pháo, cấu thành hình trận Bình phong Mã hữu hoành Xe phi tả Tượng, Mã trái quá hà ăn Chốt, phục dùng Mã đổi Pháo đắc quân. Lúc này có thể nhận định đã kết thúc khai cuộc, bước vào trung cuộc.
Vui lòng quay ngang điện thoại để xem thêm bình chú
Trải qua so đọ mấy chiến dịch nhỏ, nước đi hai bên ổn chắc, công thủ cân bằng. Đến đây hình thành hình thế như hình 2, hai bên chỉ còn 2 quân mạnh, phán đoán cục diện cơ bản có xu thế hòa cờ nên phù hợp với đặc trưng của tàn cuộc, kết thúc trung cuộc, bắt đầu quá độ đến tàn cuộc. Kết quả ván cờ này là Trắng khéo thắng do Đen đi một nước tàn kém.
Về số nước đến tàn cuộc, mỗi cuộc cờ thì quân lực hai bên tiêu hao nhanh chậm khác nhau, biên độ chênh lệch khá lớn. Trong đa số trường hợp thì phải sau 30 hồi mới đến tàn cuộc.
Nếu trung cuộc chiến đấu kịch liệt, hình thành trạng thái đối sát thì sẽ kết thúc ván đấu ngay ở giai đoạn trung cuộc và không có tàn cuộc, đây là điều thường gặp ở các giải đấu lớn hiện nay.
Ở trên đã thảo luận khai cuộc và trung cuộc, vạch rõ giới hạn giữa trung cuộc và tàn cuộc. Còn bản thân giai đoạn trung cuộc lại có thể chia thành 3 giai đoạn nhỏ là tiền trung cuộc, giữa trung cuộc và hậu trung cuộc, mỗi giai đoạn đều có đặc sắc riêng.
Tiền trung cuộc là tiếp nối của khai cuộc nên giai đoạn này bảo lưu vết tích của hình trận khai cuộc, mãi đến khi thoát khỏi trạng thái hình trận ban đầu thì chính thức bước vào giữa trung cuộc, lúc này đã có 1-2 quân mạnh bị đổi, còn lại 4-5 quân mạnh tham gia chiến đấu, là giai đoạn then chốt nhất ảnh hưởng đến ưu kém toàn ván cờ. Thông thường mà nói thì đổi đi 1-2 quân mạnh, còn lại 3-4 quân mạnh, cục diện đã bước đầu phân ra ưu kém, thế là kết thúc giữa trung cuộc, bước vào hậu trung cuộc.
PHIÊN BẢN XEM ONLINE
MUA SÁCH GỐC Ở ĐÂU?
Nếu thực sự thích cuốn sách này, bạn hãy mua sách giấy để ủng hộ dịch giả nhé!
- Giá sách: 350K
- Tặng kèm CBL
Link đặt mua: Sách Cờ Tướng – Tượng Kỳ Trung Cuộc Chiến Lý
ĐƯỢC SỰ ỦY QUYỀN CỦA DỊCH GIẢ QUỐC MINH
Xem danh sách toàn bộ các tài liệu mà Tiểu tử thích cờ đã chia sẻ tại đây
